MarĀ qura ayaa neef weyni ka soo fuqday oo farxad iyo guul ay la boodboodeen howlwadeenadii Soomaalida iyo Turkiga isugu jiray ee u howlgalay soo dhoweynta wafdigii cuslaa ee madaxweynaha Turkiga Rajab Dayib Ordogan, kadib markii ay indhaha saareen diyaaradii uu la socday wadfiga oo hawada sii galeysa markii socdaalkoodii si nabad ah ku soo dhammaaday.
Qormadeena waxaan dib u qiimeyn ku sameyneynaa guud ahaan booqashadii wafdigii Madaxweynaha Turkiga ee Muqdisho, inagoo faaqidi doona howshii qiimaha lahayd ee la qabtay, hay’adihii iyo dhinacyadii bogaadinta mudnaa ee kasoo dhalaalay kaalintooda iyo ka badan iyo wixii khaladaad dhacay oo ay tahay in cashar lagu qaato loona howlgalo sidii loo sixi lahaa oo aanay dib danbe ugu dhicin. ujeedada qormadani waa sixitaan iyo inaan cid waliba wixii ay mudneyd ku sheegno iyadoon laga been sheegin.
SHACABKA MUQDISHO
Shacabka Muqdisho waxay muujiyeen bislaansho iyo samir aan caadi ahayn iyagoo u dulqaatay xayiraadii ay dantu keentay iyo maalmihii dheeraa ee noloshii caadiga ahayd ciriiriga gashay, sidaasoo ay tahayna lama arkin qof kaliya oo socdaalkaas iyo howlihii uu watay wax ka sheegtay ama ka carootay taasoo muujineysa in bulshadu dowladnimo doon tahay.
CIIDAMADA AMAANKA
Ciidamada ammaanka waxay ahaayeen kuwii suurageliyay sugidda ammaanka oo har iyo habeen taagnaa wadooyinka, waxayna kaalinta ugu horeysa ka galeen xoogagga bogaadinta mudan ee waajibaadkoodii ka soo baxay.
Waxaa kaloo xusid mudan oo xaaladda ammaanka iyo farsamada qeyb weyn ku lahaa ciidamo Turki ah iyo saraakiil dalkaas ka timid oo dadaal weyn u galay inay la shaqeeyaan ciidamada dowladda wax badan oo farsmo ahna gacantooda ku qaatay si ay u saxaan.
MADAXDA SARE EE DOWLADDA
Madaxda dowladda Soomaaliya waxaa ka muuqatay mas’uuliyad iyo dadaal dheeraad ah iyo inay ka war hayaan culeyska ay leedahay howsha sugeysa, waxayna shaqo aan yareyn u galeen sidii loo najixin lahaa socdaalkaasi oo guul ugu dhamaan lahaa. Tusaale ahaan madaxweyne Xasan Sheekh wuxuu u shaqeeyay si aan la yareysan karin heer uu gaaray inuu shir jaraa’id ku qabto Hotelka SYL bannaankii galabtii uu qaraxu ka dhacay arrintaas oo miisaankiisa aan ku habooneyn.
Marka la isku soo duubo dhinacyadani waxay muujiyeen karti dheeraad ah oo ay iska kaashadeen sidii howsha loo xilsaaray ay uga soo bixi lahaayeen. waxaa la sugayaa oo kaliya sidii ay ku dhacday qaraxii hotelka SYL oo dad qaali ah oo ciidamada ka mida ku dhinteen iyo baaritanka madaxweynaha balan qaaday halka uu ku dambeeyo.
MAXAA CASHAR LAGA BARTAY?
Qabanqaabada isku duba ridka iyo howsh Protocol-ka wafdiga wuxuu madaxweyne Xasan Sheekh u xil saaray Suxufiga ruug caddaaga ah ee Yuusuf Garaad Cumar Axmed. Shaqo adag ayuu qabtay Yuusuf intii uu u xilsaarnaa howshan, waxaana ka muuqday inuusan waxba hagran.
Khaladaadka ugu weyni waxay ka dhaceen Garoonka Diyaaradaha Aden Cadde oo wax waliba isku qasmeen intii la sugayay wafdiga Madaxweyne Ordogan iyo kadib intaba. Dadka garoonka tegay ma ahayn dad la xakameyn karo, waxaana la qeybiyay kaarar ku dhow 2000 taasoo xaaladda sii cakirtay. baabuurta aan xabbadu karin ee garoonka tagtay waxay sare u dhaafeen 50.
Mushkilada kale waxay ahayd saxafiyiinta garoonka tegay oo aan nidaam lahayn mid waliba wixii uu doono sameynayay, taasoo si toos ah dad badani uga daawadeen TV-ga Qaranka. Nidaam darrada dadka ay saameynta ku yeelatay waxaa kamida Ra’iisal wasaare Cumar C/rashiid oo isagoo Garoonka ku sugan aan ka qeybgelin xafladii xariga looga jaray Garoonka.
Waa run in saxafiyiintu aanay jecleyn nidaamka oo mid waliba raadiyo inuu noqdo qofka ugu dhow isha warka, waxaase yaab lahayn in howl dhammaanteed Protocol iyo nidaam ah loo xil saaro saxafiga Yuusuf Garaad..!
Mas’uul waliba oo Garoonka joogay wuxuu ka sheeganayay nidaam darrada meesha ka dhacday, waxayna intooda badan dhaliisha u jeedinayeen dadka faraha badan ee aan la xakameyn. Arrintan waxay keentay in saraakiisha Turkiga ay gacanta la galaan dadkii oo qof qof uga celiyaan.
Dhibaatadii farsamo xumo ee garoonka kadib waxay Turkigu qaateen go’aan ah inay dadkii madaxda daba socday iyo saxaafadii oo dhan ka celiyaan goobihii kale ee wafdigu xariga ka jarayay sida Isbitaalka Digfeer, waxaase la yaab kale lahayd inaan maqalno saxaafad ku doodeysa sababta loo celiyay.!
MAXAA IN LA SAXO U BAAHAN..?
Inkastoo dal soo maray burbur na gaaray ku adag tahay inuu durba isku tooso, haddana waxaa fiican in wixii dhacay khibrad lagu qaato, sidii Axadii ka dhacday garoonka Adan Cadde waa la hubaan inaysan ka dhicin xitaa xiligii aan sidan ka liidanay ee dowladii kumeelgaarka ahayd.
Arrimaha soo socda waxay u baahan yihiin in degdeg wax looga qabto:
- In madaxda dowladda yareeyaan dadka daba socodka iyo gacan yareyaasha ah ee tirada badan
- In arrimaha nidaamka (protocol) loo dhiibo dadka xirfadooda tahay.
- In madaxda sare ee dowladda sida (madaxweynaha, guddoomiyaha Baarlamaanka iyo Ra’iisal wasaaraha) aanay munaasabad qura ka wada qeyb gelin intii macquul ah.
- In sxaafadda nidaam iyo xadeyn loo sameeyo.
- Iyo ugu dambeyn qofkii mas;uuliyad loo dhiibo lagu ixtiraamo, lagana amar qaato oo aan sharciga gacanta lagu qaadan.
Faalooyinka Wadani.com
Muqdisho
[ad name=”HTML”]
